Phishing hücumlarından necə qorunmaq olar?
Phishing hücumlarından necə qorunmaq olar?
İnternetdə təhlükəsizlik günümüzdə ən vacib məsələlərdən biridir. Xüsusilə phishing hücumları, istifadəçilərin şəxsi məlumatlarını oğurlamaq üçün tez-tez istifadə olunan metodlardan biridir. Bu yazıda phishing hücumlarının nə olduğunu, necə işlədiyini və onlardan necə qorunmaq mümkün olduğunu izah edəcəyik.
Phishing nədir?
Phishing hücumu kiberdələduzların istifadəçiləri aldadaraq onların məxfi məlumatlarını (parol, kredit kartı məlumatları, bank hesabı detallarını) ələ keçirmək üçün istifadə etdiyi bir texnikadır. Adətən bu hücumlar saxta e-maillər, veb saytlar və ya mesajlar vasitəsilə həyata keçirilir.
Phishing hücumlarının növləri
- E-poçt Phishing: Dələduzlar bank, sosial media və ya digər rəsmi qurumlar adından saxta e-maillər göndərirlər.
- Spear Phishing: Xüsusi bir şəxsi və ya şirkəti hədəf alan fərdiləşdirilmiş phishing hücumlarıdır.
- SMS Phishing (Smishing): Saxta mesajlar vasitəsilə istifadəçiləri aldadaraq zərərli linklərə yönləndirirlər.
- Voice Phishing (Vishing): Telefon zəngləri ilə istifadəçilərdən məxfi məlumatlar almağa çalışırlar.
- Fake Websites (Saxta saytlar): Real saytların oxşar versiyalarını yaradaraq istifadəçiləri aldatmaq üçün istifadə olunur.
Phishing hücumlarından qorunma yolları
✅ E-poçt göndəricisini yoxlayın – Rəsmi qurumlardan gələn e-poçtların domenini diqqətlə araşdırın.
✅ Şübhəli linklərə klik etməyin – Linkin üzərinə gəlib real URL-i yoxlayın, əgər qəribə və ya uzun bir ünvan görsəniz, açmayın.
✅ Təhlükəsizlik sertifikatlarını yoxlayın – Həmişə HTTPS protokolu olan veb saytları ziyarət edin.
✅ İki mərhələli identifikasiyadan istifadə edin – Mümkün olan yerlərdə iki faktorlu autentifikasiya (2FA) aktiv edin.
✅ Antivirus və təhlükəsizlik proqramları quraşdırın – Yenilənmiş antivirus proqramları phishing hücumlarını aşkar edə bilər.
✅ Şübhəli zənglərə və mesajlara cavab verməyin – Bank və ya digər rəsmi qurumlar sizdən telefon vasitəsilə parol istəməz.
✅ Müxtəlif parollar istifadə edin – Eyni parolu fərqli platformalarda istifadə etməməyə çalışın.
Nəticə
Phishing hücumları internet istifadəçiləri üçün ciddi təhlükə yaradır. Şübhəli mesaj və e-poçtlara qarşı diqqətli olmaq, güclü təhlükəsizlik tədbirləri görmək və şəxsi məlumatları paylaşmazdan əvvəl mənbənin etibarlılığını yoxlamaq vacibdir. Unutmayın, informasiya təhlükəsizliyi hər birimizin məsuliyyətidir!
